محمد مالجو، پس از سه نوبت بازجویی توسط سازمان اطلاعات سپاه، دیگر حاضرنشد به این نهاد امنیتی پاسخ دهد
محمد مالجو، پس از سه نوبت بازجویی توسط سازمان اطلاعات سپاه، دیگر حاضرنشد به این نهاد امنیتی پاسخ دهد
محمد مالجو، اقتصاددان و پژوهشگر اقتصادی، اعلام کرده است پس از سه نوبت بازجوییِ «خارج از ضوابط قضایی» توسط سازمان اطلاعات سپاه، دیگر به این نهاد امنیتی پاسخ نخواهد داد و تنها در برابر مقام قضایی حاضر به توضیح است.
او روز شنبه ۱۷ آبان در یک متن کوتاه در شبکهٔ ایکس، از تفتیش سهساعته خانهاش در روز ۱۲ آبان خبر داد و نوشت: «سپس سه نوبت در دفتر پیگیری و نظارت اطلاعات سپاه، ساعاتی طولانی در معرض انواع پرسشهای خارج از ضوابط قضایی قرار گرفتم.» مالجو همچنین تأکید کرده است که فشار جسمی و ذهنی ناشی از این بازجوییها دلیل تصمیم او برای عدم همکاری با ادامه احضارهای اطلاعات سپاه است.
محمد مالجو بهواسطه پژوهشهای انتقادیاش درباره تاریخ اقتصادی ایران، بهویژه در دوره پس از انقلاب، یکی از چهرههای معتبر و شناختهشده این حوزه محسوب میشود. کتابها و مقالات متعددی از او منتشر شده است.
این خبر در حالی منتشر میشود که دوشنبه ۱۲ آبان مأموران امنیتی جمهوری اسلامی بهطور همزمان به خانه شماری از پژوهشگران، مترجمان و نویسندگان چپگرا از جمله مهسا اسداللهنژاد (جامعهشناس)، محمد مالجو و پرویز صداقت (اقتصاددان)، و هیمن رحیمی نویسنده و مترجم و همچنین شیرین کریمی جامعه شناس و مترجم یورش بردند. بسیاری از این افراد در خانه خود بازداشت شدند و نیروهای امنیتی وسایل الکترونیکی، کتابها، یادداشتها و سایر مدارک آنها را ضبط کردند.
براساس گزارشها، هیمن رحیمی بازداشت نشد اما برای بازجویی احضار شد. رسول قنبری، پژوهشگر و مترجم، نیز پس از چند ساعت بازداشت آزاد شد. تا این لحظه هیچ نهادی رسماً مسئولیت این بازداشتها را نپذیرفته و از اتهامهای افراد بازداشتشده خبری منتشر نشده است. پیام اخیر مالجو برای اولین بار نشان میدهد که این برخوردها از سوی سازمان اطلاعات سپاه صورت گرفته است.
با گذشت شش روز از این بازداشتها، وضعیت بازداشتشدگان همچنان نامعلوم است. این وقایع واکنشهای گستردهای را نیز به همراه داشته است. روز شنبه، چند ساعت پیش از انتشار پیام مالجو، بیانیهای با امضای نزدیک به ۳۰۰ نفر از استادان دانشگاه، پژوهشگران، هنرمندان، فعالان سیاسی، فرهنگی و مدنی خارج از کشور منتشر شد که در آن بازداشت و بازجویی «روشنفکران جامعهگرا» محکوم شده بود.
در این بیانیه با اشاره به نامهایی همچون پرویز صداقت، شیرین کریمی، مهسا اسداللهنژاد، محمد مالجو و هیمن رحیمی آمده است: «شاخصِ فکر آنان جامعهگرایی و رویکرد انتقادی چپ نسبت به فساد و بیعدالتی و ویرانگری اقتصادی-اجتماعی و زیستمحیطی است.»
امضاکنندگان این بیانیه تصریح کردهاند «یورش به روشنفکران، یورش به خود جامعه است»؛ و در وضعیتی که بحران کارایی رژیم در عرصه داخلی و خارجی به اوج رسیده و با درگیریهای درونی بر سر آینده نظام ترکیب شده، نگرانی اصلی حاکمیت، توانیابی جامعه در سطح فکر و تشکل است.
در ادامه نیز با اشاره به سخنرانی اخیر علی خامنهای در روز ۱۲ آبان یادآوری شده است که «آنچه در سخنان خامنهای غایب بود، واقعیت وضع جامعه است»؛ واقعیتی که از نظر نویسندگان بیانیه، «مایه نگرانی اصلی رژیم است» و از همینرو حکومت تلاش میکند با سرکوب و کنترل، توان اعتراض و خیزش مؤثر را از مردم سلب کند.
یک روز پیش از این بیانیه، ۱۷۰ فعال فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نیز با امضای بیانیهای دیگر، برخوردهای امنیتی علیه نویسندگان و فعالان فرهنگی و مدنی چپ را نمونهای دیگر از «چپستیزی تاریخی جمهوری اسلامی» دانسته و آن را محکوم کرده بودند.